Good Practice: richtlijn betaalinstellingen DNB

Good Practice is het resultaat van een themaonderzoek dat eerder door De Nederlandsche Bank (DNB) is uitgevoerd. Good Practice voorziet in richtlijnen voor betaalinstellingen met betrekking tot de Gambling & Gaming sector. Het doel ervan is om betaalinstellingen, zoals banken in handvaten te voorzien om de integriteitsrisico’s te beheersen. Dit ten aanzien van aanbieders van online kansspelen en online gamewebsites: Gambling en Gaming. Het gaat hier overigens om aanbevelingen van DNB die voor de online kansspelsector geen verplichtend karakter hebben.

Themaonderzoek als basis voor Good Practice

DNB is in 2021 met de voorbereiding voor Good Practice begonnen door een themaonderzoek te laten uitvoeren. Dit onderzoek heeft betrekking op de betaalinstellingen die kansspelaanbieders voorzien in betaaldiensten. Er zijn bij het onderzoek negen van deze instellingen betrokken die actief zijn in de Gambling & Gaming sector. Daarbij is er specifiek aandacht geweest voor de beheersmaatregelen die onderzoekdeelnemers nemen ten aanzien van de betaalservice in de voornoemde branche. Hieruit zijn enkele betaalinstellingen geselecteerd om in aanmerking te komen voor een diepgaander onderzoek.

Wet- en regelgeving

Er is uiteraard al wet- en regelgeving van toepassing op betaalinstellingen op het gebied van risicobeheersing in het kader van witwassen net als met betrekking tot financiering van terrorisme (art. 2b Wet ter voorkoming van witwassen en financieren
van terrorisme (Wwft). De Good Practice ziet toe op de verdere invulling (niet-bindend) daarvan ten aanzien van kansspelaanbieders in de Gambling & Gaming branche. Het gaat hierbij onder meer om de volgende wet- en regelgeving:

Art. 3:10 Wet op het financieel toezicht (Wft) jo 3:17 Wft jo art. 10 en 17 Besluit prudentiële regels Wft (Bpr): beheerste en integere bedrijfsvoering

Art. 3, 8 en 9 Wwft: cliëntenonderzoek

Art. 2a en art. 3, tweede lid, aanhef en onder d, van de Wwft: transactiemonitoring

Art. 16 Wwft: melden ongebruikelijke transacties

Geld witwassen in Gambling sector

Er bestaat in de gokbranche een verhoogd risico op witwassen. Het is namelijk mogelijk om de oorsprong van geld te maskeren, zoals door illegaal verkregen geld als zwart geld in te zetten en er via een kansspelaanbieder wit geld van te maken. Er zijn hiervoor verschillende instrumenten beschikbaar, zoals met het gebruik van een anoniem betaalsysteem bij illegale aanbieders die geen kansspelvergunning van Ksa hebben. Een voorbeeld hiervan zijn prepaidkaarten, maar ook cryptovaluta en debetkaarten. Zo is het eveneens mogelijk om geld van een betaalrekening naar een spelersaccount in het online casino te storten. De eventuele winst is dan uit te betalen op een betaalrekening. Hierbij is de veronderstelling dat de speler niet of weinig geld inzet in de periode dat het geld op het spelersaccount staat.

Het is eveneens denkbaar dat spelers met elkaar afspreken dat een speler met opzet verliest en de ander laat winnen. De winnaar krijgt het geld dan uitbetaald. Spelersaccounts zijn eveneens te gebruiken voor het betalen van illegale transacties. Dit is in de praktijk mogelijk als een speler het tegoed verplaatst naar een ander spelersaccount bij een illegale aanbieder zonder dat er sprake is van een inzet. Degene die het geld verplaatst, kan zich daarna laten uitbetalen op de eigen betaalrekening. Hierbij is er niet per se sprake van winst door gokken, want het kan ook gaan om de opbrengst van de verkoop van producten. Verder is het verbergen van geld mogelijk door dit op te slaan op een spelersaccount, zodat autoriteiten er geen weet van hebben.

Beheersing integriteitsrisico’s: SIRA

Het themaonderzoek in het kader van het vaststellen van Good Practice is er onderzoek gedaan naar Gambling & Gaming. Dit komt omdat beide branches met elkaar verweven zijn. Betaalinstellingen zijn op grond van artikel 2b Wwft verplicht om de risico’s op witwassen en financiering van terrorisme te beperken en daarvoor maatregelen te nemen. Betaalinstellingen die service bieden aan kansspelaanbieders dienen de risico’s inzichtelijk te maken. Dit is mogelijk aan de hand van de Systematische integriteitsrisico analyse ofwel SIRA.

Het risico is daarbij aan de hand van scenario’s inzichtelijk te maken. Bijvoorbeeld met een scenario dat een betaalinstelling niet in staat is om vast te stellen of de uitbetalingen van een kansspelaanbieder boven de vastgestelde treshold uitkomen. Een ander voorbeeld is dat pay-indoor klanten in de gokbranche niet overeenkomt met de pay-out aan spelers. Hierdoor bestaat het risico dat er sprake is van witwassen. Het is eveneens mogelijk dat anonieme betaalmethoden als scenario dienen, want dit wijst op een verhoogd risico op witwassen in de gokbranche. Zo is er ook een scenario, waarbij de kansspelaanbieder actief is in de gokmarkt zonder dat er sprake is van een kansspelvergunning van de autoriteiten.

Good Practice: aanbevelingen en richtlijnen

Er is nader invulling en uitvoering te geven aan de aanbevelingen en richtlijnen in aan Good Practice. Het is bijvoorbeeld belangrijk om een Gambling & Gaming policy te voeren, waarin verschillende kenmerken zijn op te nemen. Bijvoorbeeld door vast te stellen in welk land de online kansspelen worden aangeboden en welke betaalproducten daarvoor beschikbaar zijn. De betaalinstelling dient daarbij te bepalen of de betreffende betaalproducten uitsluitend voor de Gamnling & Gaming branche worden gebruikt.

De betaalinstelling dient nader onderzoek uit te voeren als er een vermoeden bestaat dat de kansspelaanbieder zonder kansspelvergunning actief is. Op deze wijze is het uit te sluiten dat de service niet gebruikt wordt voor een illegaal online kansspelaanbod. Ook dient de instelling op te treden op het moment dat de vergunning wordt ingetrokken door de pay-in en pay-out betalingen te blokkeren. Een andere richtlijn die voortvloeit uit Good Practice is het uitvoeren van adults controles op de kansspelaanbieder om in het kader van het waarborgen van de compliance met de Wwft. Verder is het in het kader van Good Practice belangrijk dat cliëntacceptatie plaatsvindt nadat het hoger management dit heeft goedgekeurd. Zo geldt dit eveneens na elke review van een aanbieder in de Gambling & Gaming sector.

Bovenstaande informatie is afkomstig uit Gambling & Gaming Good Practices Betaalinstellingen, opgesteld door De Nederlandsche Bank, gepubliceerd op 13 december 2022.