Ondanks wildgroei illegale casino’s grijpt KSA in bij het legale aanbod

De Kansspelautoriteit laat de hele zomer al stevig van zich horen, met diverse waarschuwingen en bindende aanwijzingen voor letterlijk alle legale online casino’s van Nederland. Dat terwijl deze maand uit cijfers van het Keurmerk Verantwoorde Affiliates blijkt dat de illegale kansspelsector in Nederland maar blijft groeien. Gerichte actie vanuit de Ksa om die groei te stoppen of zelfs om te keren, blijft echter uit.

Dat de Kansspelautoriteit zich uitgerekend nu zo nadrukkelijk laat gelden in de richting van legale online casino’s met een vergunning, mag een verrassing heten. Begin dit jaar liet de toezichthouder in zijn Jaarverslag over 2024 namelijk nog weten juist meer de aanval op illegale partijen op de Nederlandse markt te willen openen. Dit onder meer door illegale online casino’s op zwart te zetten, advertenties voor illegale casino’s aan te pakken en influencers die naar illegale casino’s verwijzen te beboeten. “Meer grip op de illegale markt”, vatte de Ksa haar actieplan voor de aanpak van de illegale sector destijds samen. Maar wat is daar tot dusver van terechtgekomen?

Ksa in 2025: vooral legale online casino’s aangepakt

Als we kijken naar het track record van de Ksa in 2025, valt direct op dat het met name vergunninghouders – legale online casino’s, dus – zijn die met de toezichthouder te maken krijgen. Zo stuurde de Ksa eerder deze maand een bindende aanwijzing naar een aantal legale online casino’s over een verplichte aanpassing aan de tijdzones in hun systemen. Zonder die aanpassing zou het voor spelers mogelijk zijn om technisch gezien over hun periodieke stortingslimiet heen te gaan.

Het is niet het enige voorbeeld van ingrepen van de Ksa richting legale casino’s voor, op het oog, vrij kleine problemen. Begin augustus constateerde de toezichthouder bijvoorbeeld dat er bij alle online casino’s minimaal één tekortkoming in de controledatabank was gevonden. Die databank moeten casino’s verplicht bijhouden zodat de herkomst van geldstromen kan worden herleid, maar dat gaat dus niet altijd vlekkeloos. De Ksa heeft hierop letterlijk alle legale online casino’s in Nederland een waarschuwing gestuurd.

Het is slechts een greep uit de recente acties die de Ksa dit jaar lanceerde richting haar eigen vergunninghouders. Eerder opende de Ksa al een formeel onderzoek naar zeven legale casino’s wegens mogelijke schendingen van hun zorgplicht. De toezichthouder was bovendien ontevreden over het feit dat online casino’s soms verschillend omgaan met de verplichte draagkrachttoets en rekte eerder dit jaar ook al het rolmodellenverbod op, nadat legale casino’s stripfiguren hadden gebruikt in hun promotiemateriaal.

Ksa legt illegale casino’s geen strobreed in de weg: marktaandeel blijft groeien

Waar de Ksa dus hoofdzakelijk druk lijkt met het beboeten en waarschuwen van haar eigen vergunninghouders, blijft het marktaandeel van de illegale kansspelsector in Nederland maar groeien. Keurmerk Verantwoorde Affiliates (KVA) becijferde eerder deze maand dat de maandelijkse traffic naar illegale online casino’s in een half jaar tijd is gestegen van 1 miljoen naar 1,7 miljoen bezoekjes. Dat komt neer op een serieuze stijging van 70 procent die alle alarmbellen zou moeten doen rinkelen.

Dat de illegale online kansspelsector welig tiert, kan geen nieuws zijn voor de Ksa. Inkomend voorzitter Michel Groothuizen erkende in zijn eerste speech als Ksa-voorzitter in februari van dit jaar dat er “nog een hele wereld aan illegale aanbieders” was en dat de Ksa daar wat hem betreft mee aan de slag moet. Daadwerkelijke actie blijft echter uit, ondanks het voornemen van de Ksa in haar jaarverslag om de strijd aan te gaan met de illegale sector.

Ondertussen zijn illegale gokapps aan een ware opmars bezig, staan er tegenwoordig zelfs advertenties voor illegale casino’s in Nederlandse magazines en is de omzet van het illegale online gokcircuit inmiddels groter dan die van de legale sector. Dat alles is moeilijk los te zien van de constatering dat de Ksa de illegale kansspelsector eenvoudigweg geen strobreed in de weg legt. Maar wat zou er nodig zijn om dat te veranderen?

Onmacht of onwil?

Dat het moeite heeft de illegale online gokmarkt aan te pakken, is naar eigen zeggen van de Ksa geen kwestie van onwil, maar vooral onmacht. Zo vroeg de toezichthouder eerder dit jaar aan het destijds nieuw aangetreden kabinet om meer en ingrijpender bevoegdheden, bijvoorbeeld om illegale gokwebsites sneller en eenvoudiger offline te kunnen halen. Dergelijke bevoegdheden laten echter nog op zich wachten, tot ergernis van de Ksa zelf.

Die ergernis is bij tijd en wijle echter ook wederzijds. Zo beschuldigde CDA-kamerlid Derk Boswijk de Ksa er in juni van dit jaar van dat het zich veel te gemakkelijk “om de tuin laat leiden” door grote gokbedrijven die zonder vergunning kansspelen aanboden aan Nederlandse consumenten. Dat impliceert dat de Ksa ook niet altijd het optimale uit haar eigen bevoegdheden haalt om wel degelijk gericht en effectief te kunnen optreden.

Vooruitblik 2026: nieuwe bevoegdheden Ksa op bordje nieuw kabinet

Veel zal hoe dan ook afhangen van het nieuwe kabinet dat na de aankomende Tweede Kamerverkiezingen van eind oktober aantreedt. Diverse partijen, waaronder ChristenUnie en NSC, pleiten er in hun nieuwe verkiezingsprogramma’s voor om de legalisering van online gokken weer terug te draaien. Daarmee zou de illegale sector geheel vrij spel krijgen en is elke Nederlander die online gokt weer veroordeeld tot illegale aanbieders. Dat lijkt dus geen heel doordachte strategie. Bovendien zou Nederland dan weer het enige land in de EU zijn zonder een legale online kansspelsector, wat Europese uniformiteit niet erg bevordert.

Tot nu toe is GL/PvdA de enige partij die met serieuze plannen komt om nu juist de illegale kansspelsector aan te pakken. De partij van lijsttrekker Frans Timmermans zegt in haar verkiezingsprogramma dat het boter bij de vis wil doen en de bevoegdheden van de Ksa wil uitbreiden conform de wensen van de toezichthouder. Dat zal de Ksa als muziek in de oren klinken. Daarnaast wil de partij op Europees niveau samenwerken om illegale online casino’s – die vaak zijn gevestigd in landen als Costa Rica of de Filipijnen – van de Europese markt te weren.

De meeste andere partijen gaan in hun programma’s niet specifiek in op hun plannen ten aanzien van de goksector. Daarmee blijft het voor de Ksa onduidelijk of er nu concreet zicht is op extra bevoegdheden om de illegale kansspelsector aan te pakken. Tot die tijd blijft de toezichthouder zich naar alle waarschijnlijkheid voornamelijk richten op vergunde aanbieders – en blijft de illegale sector maar groeien.