Zweden doet onderzoek naar zelfuitsluiting

Spelinspektionen is de toezichthouder op de kansspelmarkt in Zweden en gaat onderzoek doen naar zelfuitsluiting van spelers. De regering in Zweden wil graag dat er meer informatie beschikbaar komt over de reden waarom spelers zich uitsluiten van deelname aan kansspelen. Naast dit onderdeel van het onderzoek wil Zweden ook meer inzicht in het aantal uitgesloten spelers dat bij kansspelaanbieders gokt die niet over een licentie beschikken. In Zweden hebben spelers de mogelijkheid om zich bij Spelpaus te registeren, zoals in Nederland bij Cruks mogelijk is.

Gebrek aan kennis reden voor onderzoek

De overheid in Zweden heeft erkend dat Spelpaus als maatregel voor zelfuitsluiting door spelers belangrijk is. De maatregel is belangrijk om gokproblemen te voorkomen en om spelers te beschermen tegen de schadelijke gevolgen. Het is de regering echter duidelijk dat sprake is van een gebrek aan kennis. Bijvoorbeeld wat de reden is van de spelers die besluiten om zich uit te sluiten van deelname aan kansspelen. Er is evenmin inzicht in het aantal speler dat zichzelf heeft uitgesloten, maar wel weer gaat gokken bij aanbieders zonder kansspelvergunning. Of bij aanbieders die verbonden zijn aan Spelpaus.

“De mogelijkheid om via spelpaus.se de verbinding met gokken te verbreken, is een belangrijke maatregel om gokmisbruik tegen te gaan en consumenten te beschermen “
Zweedse minister van Financiële Markten, Niklas Wykman

“Er is echter een gebrek aan voldoende kennis over waarom mensen zich terugtrekken uit het gokken en welk deel van de mensen die zich terugtrekken ervoor kiest om te spelen met gokbedrijven zonder een Zweedse vergunning, iets dat onder meer door het ministerie van Financiën als een probleem is aangemerkt. Daarom geven we de Spelinspektionen de opdracht om dit in kaart te brengen.”

Ook onderzoek naar uitbreiding Spelpaus

In het onderzoek dat dit jaar plaatsvindt, is er eveneens ruimte voor Spelinspektionen om Spelpaus verder uit te breiden. Bijvoorbeeld door meer uitsluitingskeuzes en opties toe te voegen aan het systeem voor zelfuitsluiting. Het gaat hierbij onder meer om het veranderen van de duur van de zelfuitsluiting of om heel gerichte uitsluiting. Een voorbeeld van gerichte uitsluiting is bijvoorbeeld het niet meer kunnen deelnemen aan specifieke soorten kansspelen, zoals online slots. Spelinspektionen gaat met de volksgezondheidsautoriteit in Zweden samenwerken om invulling en uitvoering te geven aan het onderzoek. Het is de bedoeling dat de resultaten van het onderzoek en daaruit voortvloeiende aanbevelingen later dit jaar op 31 oktober 2023 klaar zijn.

Zweedse strijd tegen gokken zonder vergunning

In Zweden zijn er net als in Nederland allerlei maatregelen om spelers optimale bescherming te bieden net als om gokverslaving te voorkomen. Spelpaus is daar een voorbeeld van, maar de Zweedse overheid gaat een stapje verder in de strijd tegen aanbieders die kansspelen zonder vergunning aanbieden. Eerder werd bekend dat Zweden betaalproviders gaat verplichten om gegevens te delen om gemakkelijker betalingen te blokkeren. Betalingsproviders die betalingen verwerken voor aanbieders zonder vergunning dienen hierover informatie beschikbaar te stellen. Er is hiervoor een speciale wet geïntroduceerd in de tweede helft van december van 2022. De wet geeft autoriteiten een instrument om betalingen te blokkeren aan kansspelexploitanten die zonder vergunning actief zijn op de Zweedse markt.

Sneller blokkade van betalingen

Het is op basis van de wet mogelijk om de blokkade van betalingen als instrument te gebruiken, maar in de praktijk werd er geen gebruik van gemaakt. Dit in verband met langslepende procedures bij de rechter in het kader van de strijd tegen aanbieders van kansspelen zonder vergunning. De nieuwe wet maakt het proces gemakkelijker, omdat betaalproviders nu verplicht zijn om informatie te delen. Het gaat hierbij onder meer om gegevens betreffende winsten en overdracht van weddenschappen. In de nieuwe wet is eveneens opgenomen dat Spelinspektionen de bevoegdheid krijgt om testaankopen uit te voeren van gokproducten. Dit heeft als doel dat kansspelaanbieders de wet in Zweden gaan volgen en zich onthouden van het aanbieden van kansspelen zonder vergunning.

Nieuwe wet ook gericht op matchfixing

De nieuwe wet richt zich eveneens op de strijd tegen matchfixing. De nationale sportfederatie in Zweden en daaraan verbonden sportorganisaties krijgen de mogelijkheid persoonsgegevens te verwerken. Deze zijn afkomstig van licentiehouders en gericht op het aanpakken van matchfixing. Daarnaast zijn exploitanten van kansspelen eveneens verplicht om gegevens te verstrekken in het kader van onderzoek naar mogelijke misdrijven in verband met kansspelen.

Meer nieuws uit Scandinavië

Zweden is niet het enige land in Scandinavië dat zich bezighoudt met het beschermen van spelers en strijd tegen illegaal gokken. Finland start bijvoorbeeld een onderzoek naar de optie om het gokmonopolie van Veikkaus te beëindigen. Op dit moment is er geen bescherming voor spelers die deelnemen aan kansspelen buiten Veikkaus om. Bovendien zorgt het einde van het monopolie voor een overgang om de weg vrij te maken voor gokaanbieders die een licentie kunnen aanvragen. Daarnaast is het zo dat Finland geen inkomsten verkrijgt van de opbrengsten van kansspelaanbieders die niet over een licentie beschikken.

Veikkaus

Er zijn kansspelaanbieders in het buitenland die zich als het waar in een grijze zone bevinden. De regels en voorschriften die gelden voor Veikkaus zijn niet van toepassing op de illegale aanbieders. Veikkaus is in handen van de overheid in Finland en beschikt over exclusieve rechten om kansspelen te exploiteren, zoals gokspellen en loterijen. Veikkaus is overigens opgericht in 2017 nadat drie exploitanten zijn samengevoegd en nu onder controle staat van de Finse overheid. De roep om een einde te maken aan het monopolie is er al langer vanuit de industrie. Het huidige systeem voldoet niet meer en het is tijd om te overwegen om andere wegen te zoeken.